MUA MÁY BÃI GIÁ RẺ VÀ NHỮNG BÀI HỌC “ĐẮT”

     Tốc độ đổi mới công nghệ trong các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn còn rất thấp, đặc biệt trong ngành gia công cơ khí. Bên cạnh các doanh nghiêp có ý thức “đi tắt, đón đầu”, đầu tư các máy móc thiết bị tiên tiến và công nghệ hiện đại, vẫn còn tồn tại những doanh nghiệp nhập về những thiết bị cũ đã qua sử dụng, công nghệ cũ mà chúng ta vẫn hay gọi là “hàng bãi”.

     Những máy móc, trang thiết bị cũ, sau khi bị vứt bỏ từ các nước như Nhật, Đức, Mỹ…bằng nhiều con đường khác nhau sẽ đến được tay các chủ kho máy bãi tại Việt Nam. Các máy bãi này thực chất là một loại rác thải công nghiệp từ các quốc gia phát triển – nơi có tốc độ đổi mới công nghệ liên tục, cùng những tiêu chuẩn khắt khe về bảo vệ môi trường nên nhanh chóng đào thải các máy móc cũ sang các nước kém phát triển hơn, trong đó có Việt Nam.

     Tại đây chúng sẽ được “mông má”, tân trang lại bên ngoài và sửa chữa, thay thế những linh kiện đã hỏng hóc bên trong. Vậy nên, khi đến tay người mua, những máy móc này đã không còn nguyên bản nữa và chứa đựng rất nhiều rủi ro về chất lượng, dẫn đến việc mua bán máy bãi mang nhiều yêu tố “hên – xui”.

Máy bãi và những nguy cơ thường trực:

Thực tế đã chứng minh rất nhiều trường hợp sau khi nhập về và đưa vào sản xuất, các máy móc, thiết bị hàng bãi giá rẻ không những không phát huy được khả năng sử dụng mà còn gây ra cho doanh nghiệp nhiều khó khăn, cụ thể như:

• Máy dễ bị hư hỏng, tuổi thọ máy không cao
• Sử dụng tốn nhiên phụ liệu, tăng cao chi phí vận hành máy
• Khả năng gia công kém, thành phẩm tạo ra không đảm bảo chất lượng
• Tìm kiếm linh kiện thay thế khó khăn, tốn kém chi phí bảo dưỡng
• Thời gian khắc phục dài gây trì trệ hoạt động sản xuất
• Không được hỗ trợ bảo hành, sửa chữa khi có nhu cầu
• Gây ra những hệ lụy nguy hại về môi trường, sức khỏe con người khi chúng nhanh chóng lại trở thành rác thải công nghệ tại Việt Nam.

Vậy thì tại sao, ở Việt Nam vẫn còn nhiều doanh nghiệp gia công cơ khí mua và sử dụng các loại máy bãi công nghiệp đến thế?

     Các sản phẩm máy bãi đánh vào tâm lý ưa chuộng hàng giá rẻ của người Việt. Nhất là khi những máy móc này đều được nhập từ những nước có nền công nghiệp phát triển, có thương hiệu uy tín với giá thành rẻ hơn nhiều so với việc mua máy mới, nên được nhiều doanh nghiệp săn lùng mua về cho nhà xưởng của mình. Đặc biệt, đa số các doanh nghiệp cơ khí của Việt Nam có quy mô nhỏ và rất nhỏ, còn nhiều hạn chế về khả năng tài chính và khả năng tiếp cận công nghệ mới. Điều này đã thúc đẩy họ mua sắm các trang thiết bị máy bãi giá rẻ với tâm lý mua để dùng tạm, chờ gom đủ tiền thì đổi sang máy mới. Nhưng cũng chính tâm lý này đã tạo ra một vòng luẩn quẩn cho doanh nghiệp: Mua máy cũ, giá rẻ tạo ra năng suất thấp, chất lượng thành phẩm thấp, kéo theo chi phí sửa chữa, bảo dưỡng tốn kém, nguyên liệu tiêu hao nhiều, từ đó chi phí tạo ra trên mỗi đầu sản phẩm đắt mà chất lượng lại thấp nên ngày càng ít khách và ngày càng xa vời trong mục tiêu có đủ tài chính để đổi mới công nghệ. Cuối cùng, mua máy bãi tưởng rẻ mà thực chất không hề rẻ.

Xu hướng mua sắm máy móc, trang thiết bị mới trong ngành công nghiệp cơ khí

     Nhiều năm trong nghề, chứng kiến nhiều câu chuyện dở khóc dở cười và những bài học đắt giá khi khách hàng khi mua phải hàng máy bãi giá rẻ không đảm bảo chất lượng, anh Trần Khắc Nghĩa – quản lý DVKT ngành máy cắt laser, plasma CNC của Weldcom chia sẻ: ”Việc lựa chọn mua máy bãi có rất nhiều rủi ro. Có nhiều trường hợp mua về để không do không thể sử dụng được hoặc đã có những đơn vị mua máy bãi về phải sửa chữa mất thêm khá nhiều tiền mới tạm sử dụng được. Tuy nhiên năng suất không cao, chất lượng sản phẩm khó đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của thị trường, đặc biệt là các máy gia công chính xác như máy phay, tiện…”.

     Thật vậy, khi có sự gia tăng về số lượng đơn hàng, những yêu cầu về tiến độ giao hàng và chất lượng thành phẩm, các máy móc cũ đã không thể đáp ứng được. Nhất là khi xảy ra sự cố, máy bãi phải mất thời gian rất dài để khắc phục, hoạt động sản xuất cũng vì thế mà ì trệ theo. Sau khi sửa chữa cũng chưa chắc đạt được chất lượng vận hành tốt, dẫn đến chất lượng thành phẩm thấp, không đảm bảo tiêu chuẩn để giao hàng. Câu chuyện sử dụng máy bãi thực sự giống như việc đặt cược số phận doanh nghiệp mình cho ván bài “hên-xui”.

     Trước những bài học “được 1 mất 10” mà nhiều doanh nghiệp gặp phải khi mua máy bãi mà Weldcom đã từng tiếp xúc, chúng tôi nhận thấy rằng xu hướng thị trường cũng đang có sự thay đổi theo chiều tích cực hơn khi doanh nghiệp bắt đầu đầu tư, mua sắm các máy móc, trang thiết bị mới.

     Tuy nhiên, do những hạn chế về điều kiện tài chính cùng khả năng hấp thụ công nghệ mới nên nhiều doanh nghiệp vẫn còn e ngại. Thế nhưng, dưới sự tư vấn chuyên sâu về mặt kỹ thuật, công nghệ và cân nhắc về mặt kinh tế cho khách hàng, nhiều doanh nghiệp đã được tiếp cận được với máy móc công nghệ mới, phù hợp với chi phí và nhu cầu của doanh nghiệp mình. Khi đưa vào vận hành thực tế, các máy móc công nghệ mới đã thực sự chứng minh được hiệu quả khi tăng năng suất lên gấp nhiều lần, tiết kiệm được năng lượng và nguyên phụ liệu tiêu hao, giảm sự phụ thuộc vào tay nghề người lao động cùng chế độ bảo hành, sửa chữa tốt… đã tạo được sự yên tâm tuyệt đối cho khách hàng khi sử dụng.

     Trong bối cảnh hiện nay, đã đến lúc, việc đầu tư sử dụng máy móc trang thiết bị mới cần phải được cân nhắc và thực hiện bài bản. Trong lộ trình đó, ngành cơ khí nói chung và các doanh nghiệp cơ khí nói riêng cần có quyết tâm rõ ràng để dứt khoát “nói không” với việc sử dụng máy móc, thiết bị bãi giá rẻ, chất lượng kém. để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, nâng cao thương hiệu quốc gia, hạn chế những hệ lụy cho môi trường và sức khỏe con người.